Wielka Rawka to jeden z najwyższych i najpiękniejszych masywów w Bieszczadach. Wysokość 1307m n.p.m. plasuje go w czołowej siódemce bieszczadzkich szczytów powyżej 1300m n.p.m. Widoki z połoniny Wielkiej Rawki to gratka dla najbardziej wyrafinowanych łowców panoram. Wszak stąd roztaczają się fenomenalne obrazy na Karpaty i główne pasma górskie położone w w trzech państwach. Masyw kryje wiele tajemnic, a bliskość trój styku granicy Polski, Słowacji i Ukrainy wzmaga klimat pasma granicznego w Bieszczadach.

Wielka Rawka – położenie

Szczyt położony jest w sercu polskich Bieszczadów Wysokich, o ile można taką „krainę” wyszczególnić. Wszak na myśli mam najwyższe partie najbardziej na wschód wysuniętego pasma Beskidów w Polsce. To tutaj mamy kumulację legendarnych widokowych połonin jak idąc od zachodu: Połoninę Wetlińską, Połoninę Caryńską i gniazdo Tarnicy z Szerokim Wierchem, Bukowym Berdem i szczytami w postaci Krzemienia, Kopy Bukowskiej, Wołowego Garbu, Halicza, Rozsypańca i Kińczyka Bukowskiego. Na wysokości Wielkiej Rawki szlakiem wchodzimy w najbardziej dzikie i wymagające tereny w Beskidach – tzw. Pasmo Graniczne, które wiedzie przez Bieszczady i Beskid Niski ze znikomym dostępem do cywilizacji.

W „skład” kulminacji wchodzą 2 szczyty: Mała Rawka 1272m n.p.m. i Wielka Rawka 1307m n.p.m. i są częścią lub odnogą pasma granicznego. By wyjść na szlaki doprowadzające do tych dwóch szczytów od strony polskiej mamy tylko jedną możliwość: parkingi na południowej części Wielkiej Obwodnicy Bieszczadzkiej położone miedzy Ustrzykami Górnymi a Wetliną. 

Wielka Rawka – warianty wyjść

1. Zielony szlak z Przełęczy Wyżniańskiej przez Bacówkę PTTK pod Małą Rawką

Jest to najpopularniejszy wariant wyjścia na szczyt Małej i Wielkiej Rawki. Parkujemy na dużym placu przeznaczonym dla turystów z punktem kasowym Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Po opłaceniu parkingu i biletów możemy udać się także w przeciwnym kierunku – szlakiem na Połoninę Caryńską. My wybieramy jednak szeroką, szutrową drogę, która lekko wijąc się do góry dociera po 1,5 km do schroniska – bacówki PTTK pod Małą Rawką. Kto zagląda w to wspaniałe miejsce obowiązkowo ma skosztować wybornych pierogów lub naleśników z bitą śmietaną i sosem jagodowym. Kto może niech przepije kawusią lub wybornym, kraftowym browarkiem. Od bacówki czeka nas największe wyzwanie – stroma, północna ściana Małej Rawki. Początkowo idziemy wzdłuż granicy lasu na zachód po czym odbijamy na południe.

Przekraczamy drewniany mostek i witamy się ze srogim podejściem. Sukcesywnie do góry napotykamy schody, po których nachylenie delikatnie łagodnieje. Po około 1,2 km wychodzimy z bukowego lasu w ten karłowaty i finalnie dochodzimy do Małej Rawki. Dalej jeszcze 20 minut do grani Wielkiej Rawki i jesteśmy w błogich widokach!

• Parking: Przełęcz Wyżniańska
• Dystans: 4,5 km
• Czas: 3 godziny
• Różnica wzniesień: +500m
• Poziom trudności: ŚREDNI (wymaga dobrego obuwia turystycznego gdyż szlak prowadzi beskidzką ścieżką. Mocne podejście i dosyć stromo.
• Pobierz trasę: Przełęcz Wyżniańska – Wielka Rawka

2. Szlak niebieski z Rzeczycy (Ustrzyki Górne)

Wejście na szlak znajduje się na parkingu przy Wielkiej Obwodnicy Bieszczadzkiej około 3 km za Ustrzykami Górnymi w kierunki Wetliny. Miejsce postojowe pomieści kilkanaście samochodów. Udajemy się odcinkiem drugiego najdłuższego szlaku w Polsce – Niebieskiego Szlaku Karpackiego. Szlak prowadzi w całości lasem, dopiero w partii szczytowej wyprowadza nas lasu bezpośrednio na grań Wielkiej Rawki. 

• Parking: Parking Rzeczyca
• Dystans: 4,2 km
• Czas: 2-3 godziny
• Różnica wzniesień: +650m
• Poziom trudności: ŚREDNI (wymaga dobrego obuwia turystycznego gdyż szlak prowadzi beskidzką ścieżką. Mocne podejście i dosyć stromo.
• Pobierz trasę: Rzeczyca – Wielka Rawka

3. Szlak z Przełęczy Wyżnej przez Dział na Małą i Wielką Rawkę

Szlak rozpoczynamy przy Wielkiej Obwodnicy Bieszczadzkiej z najwyżej położonego miejsca w Bieszczadach przeznaczonego do ruchu kołowego, a trzeciej najwyżej położonej komunikacyjnie przełęczy w Polsce. Jest to zarazem najpopularniejsze i oblegane miejsce startowe dla wycieczek udających się Połoninę Wetlińską i Hasiakową Skałę, na której stała kiedyś sławna „Chatka Puchatka” a obecnie schron Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Z parkingu udajemy się na południe żółtym szlakiem by po kilkuset metrach zetknąć się ze stromym, ale szybkim podejściem, które wyprowadza nas na odnogę Małej Rawki – Dział. Tam obieramy kierunek na wschód i zdobywając wysokość docieramy do szczytu Małej Rawki, z której możemy udać się także na Wielką Rawkę.

• Parking: Przełęcz Wyżna 
• Dystans: 6,5 km
• Czas: 3 godziny
• Różnica wzniesień: +500m
• Poziom trudności: ŚREDNI (wymaga dobrego obuwia turystycznego gdyż szlak prowadzi beskidzką ścieżką. Mocne podejście i dosyć stromo.
• Pobierz trasę: Przełęcz Wyżniańska – Wielka Rawka

Nasz wariant przejścia

Przełęcz Wyżniańska – Dział – Mała Rawka – Wielka Rawka – Mała Rawka – bacówka PTTK pod Małą Rawką – Przełęcz Wyżniańska

Wszystkie grupy z Przełęczy Wyżnej zazwyczaj wybierają najbardziej oblegany odcinek w kierunku nieistniejącej już Chatki Puchatka i nowego schronu Bieszczadzkiego Parku Narodowego na Połoninie Wetlińskiej, a precyzując Hasiakowej Skale. Krótki odcinek i piękno Połoniny Wetlińskiej to magnes na większość grup szkolnych, lecz nie tylko. Kilka lat temu otworzono łącznik szlakowy w postaci żółtego koloru z tejże przełęczy na Dział. Dzięki temu powstał wspaniały łącznik, dzięki któremu można zaplanować piękną wycieczkę z zejściem do innego miejsca. Początkowo szlak wiedzie płaskim terenem a przed nami co raz mocniej wyrasta stroma ściana wspomnianego Działu. W końcu po kilkuset metrach przychodzi czas zmierzenia się z tym okrutnym podejściem. Droga nadal szeroka, lecz męcząca prowadząca beskidzkim szlakiem w końcu wyprowadza nas na grań Działu.

Popas we wiacie na Dziale

Wielka Rawka – szlak żółty do Przełęczy Wyżnej

Dojście zielonym szlakiem z Działu do Małej Rawki

Tego dnia Słońce świeciło przyjaźnie a pogoda dodawała otuchy. Dotarliśmy w końcu na grań wspomnianej kulminacji. Jeszcze tylko 100 m i pojawiła się upragniona drewniana wiata, na której należał się krótki popas. Dział składa się z wielu polanek, z których roztaczają się widoki na północ i południe. Tak było i tutaj. Na południu pojawiło się całe pasmo graniczne z Kremenarosem (trój stykiem granicy Polski, Ukrainy i Słowacji) oraz Czerteżem i Rabią Skałą. W oddali majaczyło pasmo Wyhorlatu. Na północ rzecz jasna Połonina Wetlińska i dalej na wschód Caryńska. W dobrym oddechu ruszyliśmy dalej na wschód podążając raz lasem a raz odkrytym terenem. Po 2 km dotarliśmy do szczytu Małej Rawki.

Mała Rawka

Ulubiona góra narciarzy skiturowych, lecz teraz śniegu była jak na lekarstwo, ostatki w lesie i na północnych stokach. Część grupy zeszła bezpośrednio na dół do schroniska, a szturmowa ekipa udała się na zdobycie Wielkiej Rawki. Zeszliśmy delikatnie w dół do stanowisk karłowatego buka. Niestety jest to popularne miejsce wśród turystów do załatwiania potrzeb fizjologicznych i jawi się to jako pewien mikrolokalny problem. Szybko wyszliśmy z tego „momentu” by spotkać się ze stromą, ale za to bardzo krótką północną ścianą Wielkiej Rawki, która wyprowadziła nas na grań. 

Wielka Rawka 1307m n.p.m.

Po 20 minutach marszu znaleźliśmy się w pełnym majestacie zapierających dech w piersi widoków. Kawał Karpat stał się ucztą dla oczu, duszy. Wszystkie polskie połoniny, te ukraińskie również z Pikujem i te słowackie na wyciągnięcie ręki. Dokoła wiatr i pustka gdyż tego dnia turystycznie szczyt nie był oblegany. Można było tu zostać i chłonąć, czas jednak dopiął swego i powróciliśmy do Małej Rawki a następnie zielonym szlakiem udaliśmy się miejscami bardzo stromym zejściem do bacówki PTTK pod Małą Rawką.

Bacówka PTTK pod Małą Rawką

Kto odwiedzał górskie krainy głębokich, polskich Bieszczadów ten z pewnością nie pominął jednego z najbardziej klimatycznych schronisk w tej części Beskidów. Górska atmosfera, zawsze ciepłe przyjęcie i magiczne pierogi oraz naleśniki z bitą śmietaną i sosem jagodowym. Kawa z ekspresu dorównuje najlepszym kawiarniom w rynkach miast, a kraftowe piwka ugaszą pragnienie radując pieszczotliwie kubki smakowe. Wszystko okraszone górską magią dokoła. Największa to była nagroda po górskich zmaganiach, a po uczcie tylko 1,5 km spokojnego spacerku do parkingu na Przełęczy Wyżniańskiej 🙂 

• Parking: Przełęcz Wyżna
• Dystans: 11,5 km
• Czas: 5 godzin
• Różnica wzniesień: +700m
• Poziom trudności: ŚREDNI (wymaga dobrego obuwia turystycznego gdyż szlak prowadzi beskidzką ścieżką. Mocne podejście i dosyć stromo.
• Pobierz trasę: Przełęcz Wyżnia – Dział – Mała Rawka – Wielka Rawka – Bacówka PTTK pod Małą Rawką

Data wycieczki: 9.05.2023

Wielka Rawka 1307m n.p.m.

Wielka Rawka 1307m n.p.m. i Mała Rawka 1272m n.p.m.

Widok na Połoninę Caryńską

Widok na Połoninę Caryńską z Małej Rawki

Gdzieś na Dziale

Zejście zielonym szlakiem do bacówki PTTK pod Małą Rawką

Zejście zielonym szlakiem do bacówki PTTK pod Małą Rawką – pod schodami

Bacówka PTTK pod Małą Rawką

Zejście do Przełęczy Wyżniańskiej z Połoniną Caryńską w tle

Tarnica 1346m n.p.m.